درباره هوش و استعداد تحلیلی بیشتر بدانید!
اگر نام نظریه سهوجهی هوش را شنیده باشید حتما با رابرت استنبرگ، روانشناسی که این تئوری را مطرح کرد، هم آشنا هستید. رابرت استنبرگ هوش را بر اساس چگونگی برخورد فرد با اتفاقات و مسائل رومزه تعریف میکرد.
بر اساس این نظریه هر فرد، در یکی از سه هوش تحلیلی (توانایی فرد در دریافت، پردازش و ذخیره اطلاعات و استفاده از آن در حل مشکلات)، خلاق (توانایی فرد در پیداکردن راهحلهای خلاقانه با استفاده از تجارب گذشته) و کاربردی (موفقیت در کنار آمدن با محیط اطراف و زندگی روزمره) توانایی بیشتری دارد.
همانطور که اشاره شد توانمند بودن در هر یک از این سه هوش تحلیلی، خلاق و کاربردی، باعث افزایش توانایی فرد در زمینههای مختلف شده و مزایای زیادی را در اختیار او قرار میدهد. اما امروزه تنها هوش تحلیلی در آزمونهای تیزهوشان و تستهای IQ اندازهگیری میشود و به همین دلیل به نظر میرسد که به این هوش بیشتر از انواع دیگر بها داده میشود. اما آیا میدانید هوش تحلیلی دقیقا به چه معناست و چه اهمیتی دارد؟
استعداد تحلیلی چیست؟
هوش تحلیلی به معنای داشتن توانایی در جمعآوری، تفسیر و استفاده از اطلاعات برای حل مسائل و مشکلات است. در واقع با به کارگیری هوش تحلیلی شما میتوانید مشکلاتتان را با استفاده از استدلال منطقی برای تحلیل مسائل، تجزیه اطلاعات و نتیجهگیری بر اساس شواهد حل کنید.
یکی از افراد مشهوری که هوش تحلیلی قویای داشت، شرلوک هلمز بود. اگر سریال شرلوک هلمز از شبکه بی بی سی را دیده باشید، حتما دیدهاید که او چطور فقط با نگاهکردن به جزئیات یک صحنه جرم، مجرم را شناسایی و معما را حل میکرد.
او از هوش تحلیلی خود برای بررسی شواهد و نشانهها و استنتاج اتفاقاتی که رخ داده بود به طرز هوشمندانهای استفاده میکرد.
دوست دارید به فرزندتان در ارتقای هوش تحلیلی کمک کنید؟ کتاب هوش و استعداد تحلیلی نهم تیزهوشان خیلی سبز یکی از کتابهایی است که فرزند شما را دراین زمینه یاری خواهد کرد.
چرا توجه به استعداد تحلیلی اهمیت دارد؟
آیا میدانید آلبرت انیشتن، نیکولا تسلا و ماری کوری با هم چه اشتراکی دارند؟ هوش تحلیلی در این سه دانشمند، مثل همه دانشمندان دیگر رشد و توسعه زیادی داشته است.
توجه به جزئیات، کنجکاوی و به خاطر سپردن اطلاعات از ویژگیهای افراد با هوش تحلیلی بالا است. در واقع هوش تحلیلی توانایی فرد در انجام تکالیف آکادمیک و حل مسئله است؛ مثل مسائلی که در تستهای آی کیو استاندارد مطرح میشود.
افرادی که هوش تحلیلی بالایی دارند در فرآیند تصمیمگیری معمولا از قوانین علمی، ریاضی و اجتماعی استفاده میکنند. آنها اغلب قبل از انجام هر کاری، کاملا مزایا، معایب و اطلاعات دقیق را بررسی میکنند. توجه به هوش تحلیلی میتواند به شما کمک کند استعدادهای ذکرشده را در خود بیابید و با اتکا به نقاط قوت خود در زمینههای درسی، شغلی یا زندگی عادی سریعتر پیشرفت کنید.
فراموش نکنید که استفاده از کتابهای کمک آموزشی میتواند به شما در تقویت هوش تحلیلی کمک کند.
همچنین هوش تحلیلی بالا میتواند باعث شود که:
- در تجزیه و تحلیل مهارتی فوق العاده داشته باشید.
- بتوانید مزایا و معایب هر موقعیتی را کاملا ارزیابی کنید.
- ایده های نظری و انتزاعی را به آسانی توضیح دهید.
- به راحتی بتوانید ایدهها را مقایسه کنید.
- در نقد ایده ها و قضاوت در مورد جنبه های مختلف یک موضوع مهارت داشته باشید.
- بتوانید راهحلهایی بلند مدت برای مشکلات پیچیده مطرح کنید.
استعداد تحلیلی در چه مشاغلی اهمیت دارد؟
اگر به لیستهایی از شغلهایی که به هوش تحلیلی نیاز دارند، نگاهی انداخته باشید حتما متوجه اشتراک آنها در یک چیز خواهید شد: نیاز به تحلیل، ارزیابی و توانایی حل مسئله.
لیست زیر هم از این قائده مستثنا نیست و شامل شغلهایی میشود که در آنها باید بتوانید مسائل را در سریعترین زمان حل کنید و وظایف آکادمیک (مثل وظایفی که در کلاسهای درسی بر عهده داشتید.) را به اتمام برسانید:
تحلیلگر داده
تحلیلگر داده کسی است که بتواند حجم پیچیده و زیادی از داده را برای دستیابی و پیشبینی فرآیندهایی که به بهبود عملکرد، محصولات یا خدمات یک کسب و کار یا سازمان کمک میکند، تجزیه و تحلیل کند. یک تحلیلگر داده از ابزارهای زیادی مثل اکسل، SQL، پایتون، آر، تبلو و Power B برای جمعآوری، مرتبسازی و به کارگیری اطلاعات استفاده میکند.
تحلیلگر کسب و کار
افرادی که در زمینه تحلیل کسب و کار فعالیت دارند، به برطرفکردن نیاز کسب و کارها با ارائه راهحلهای فنی میپردازند. یک تحلیگر کسب و کار میتواند روی توسعه نرمافزارهای جدید، بهبود فرآیندهای کاری یا ایجاد تغییرات کار کند. تحلیلگرهای کسب و کار معمولا از ابزارهایی مثل مصاحبه، نظرسنجی، نمودارهای تخصصی، مدلها یا آزمایشکردن برای درک نیازها، ریسکها، وسعت و مزایای یک پروژه استفاده میکنند.
تحلیلگر تحقیقات بازار
تحلیلگر تحقیقات بازار فردی است که شرایط بازار، رفتار مصرفکننده و رقبا را زیرنظر میگیرد و به کسب و کارها و سازمانها در پیدا کردن فرصت و استراتژی مناسب برای خدمات و محصولات کمک میکند.
یک تحلیلگر تحقیقات بازار ممکن است از تکنیکهایی مثل تشکیل گروه کانونی (Focus Group)، نظرسنجی، مصاحبه، تحلیل دادههای وب یا نرمافزارهای آماری برای جمعآوری، تحلیل و تهیه گزارش در مورد اندازه بازار، ترجیحات، گرایشها و ثبت بازخوردها استفاده کند.
تحلیلگر مالی
تحلیلگر مالی کسی است که عملکرد مالی، موفقیت و چشمانداز یک کسب و کار یا سازمان را بررسی میکند. اگر دوست دارید در این زمینه فعالیت کنید میتوانید برای بانکها، شرکتها، موسسات سرمایهگذاری یا سازمانهای دولتی کار کنید.
ابزار کار یک تحلیگر مالی شامل صورتحسابهای مالی، نسبتها، مدل یا پیشبینیها برای آنالیز درآمدها، هزینهها، داراییها، بدهیها، جریانات نقدی و رشد یک کسب و کار یا سازمان میشود.
تحلیلگر تحقیقات عملیات
تحلیلگر تحقیق در عملیات کسی است که از روشهای ریاضی و تحلیلی برای کمک به کسب و کارها یا سازمانها برای بهینهسازی عملیات، فرآیندها و سیستمهایشان استفاده میکند. یک تحلیلگر تحقیق در عملیات ممکن است روی مشکلات مختلفی مانند برنامهریزی، موجودی، تدارکات، حمل و نقل یا زنجیره تامین کار کند. یک تحلیلگر تحقیق در عملیات ممکن است از ابزارها و تکنیکهای مختلفی مانند برنامهنویسی خطی، شبیهسازی، تحلیل شبکه یا نرمافزارهای بهینه سازی، برای مدلسازی، حل و پیشنهاد راهحل برای مسائل پیچیده و پویا استفاده کند.
لازم به ذکر است که لیست مشاغل مناسب برای افرادی که هوش تحلیلی بالایی دارند، فقط به این لیست ختم نمیشود. داشتن هوش تحلیلی قوی تواناییهای ذهنیای را در اختیارتان قرار میدهد که در بازار کار امروزه بسیار موردنیاز است و درهای زیادی را به روی شما در مسیر پیشرفت تحصیلی و شغلی خواهد گشود.
چرا کشف و پرورش استعداد تحلیلی در نوجوانان اهمیت دارد؟
با ورود به سالهای نوجوانی اکثر والدین به آینده شغلی و تحصیلی فرزندشان نگاه جدیتری پیدا کرده و به فکر انجام انواع آزمونهای استعدادیابی و سنجش هوش میافتند. گرفتن تست هوش از دوران نوجوانی، که در حال حاضر به نام آزمونهای تیزهوشان شناخته شدهاست، یکی از مهمترین کارهایی است که میتواند به نوجوانان در یافتن سیر شغلی و درسی مناسب کمک کند.
این آزمون فقط برای اندازهگرفتن میزان هوش تحلیلی نوجوان نیست، بلکه میتواند به تشخیص ناتوانیهای تحصیلی، کمک به دانشآموزان ضعیفتر یا به چالش کشیدن دانشآموزان قویتر کمک کند. لازم به ذکر است که آموزش استعداد تحلیلی از مواردی است که میتواند شانس موفقیت فرزندتان را در آزمونهای سنجش هوش بالاتر ببرد.
استعداد تحلیلی در آزمون تیزهوشان و ورودی مدارس
یکی از آزمونهای سراسری که برای تعیین میزان هوش تحلیلی دانشآموزان و ورود آنان به مدارش تیزهوشان به صورت سراسری برگزار میشود، آزمون تیزهوشان ورودی مدارس برای پایههای ششم به هفتم و نهم به دهم است. در این بخش به ویژگیها و شرایط این دو آزمون میپردازیم:
آزمون تیزهوشان ششم به هفتم
آزمون تیزهوشان برای این پایه تنها از سوالات چهار گزینهای هوش تحلیلی و خلاقیت بوده و از مطالب کتابهای درسی سوالی مطرح نمیشود.
میخوای برای آزمون تیزهوشان آمادگی بیشتری داشته باشی؟ برای این کار میتونی از کتاب هوش و استعداد تحلیلی آی کیو گاج استفاده کنی و با نمونه سوالات این آزمون، انواع تیپهای سوالات و جوابهای صحیح بیشتر آشنا بشی!
آزمون تیزهوشان نهم به دهم
سوالات این آزمون هم به صورت تستی است و شامل سوالات هوش تحلیلی به همراه هوش تحصیلی است و دانشآموزان برای آمادگی برای این آزمون باید روی کتابهای درسی هم مسلط باشند.
البته بهتر است همیشه به یاد داشته باشید و به فرزندتان هم یادآوری کنید که تستهای هوش، چه به صورت استاندارد یا آزمون تیزهوشان آموزش و پرورش، تنها راه اندازهگرفتن میزان هوش فرزند شما نیست. این نوع آزمون بیشتر روی میزان هوش تحلیلی تمرکز دارد و نمیتواند استعدادهای هنری، موسیقیایی و … را تشخیص دهد.
پس اگر فرزند شما در آزمون تیزهوشان نتیجه خوبی نگرفت، چشماندازهای پیشروی فرزندتان را گستردهتر کرده و در کمک به شکوفایی استعدادهای دیگر او بکوشید.
کتابهای ویژه پرورش استعداد تحلیلی را چگونه تهیه کنیم؟
یادتان نرود که برای آمادگی بیشتر در آزمونهای هوش یا تیزهوشان میتوانید معتبرترین کتابهای تخصصی در این زمینه را از فروشگاه اینترنتی چی بخونم تهیه کنید. چی بخونم با مناسبترین قیمتها و تخفیفهای همیشگی امکان مقایسه و بررسی کتابهای گوناگون را هم در اختیارتان قرار میدهد.